Vietnam, sanayi üretiminde son yıllarda yüzde 14’ü bulan büyüme oranıyla dünyanın en hızlı gelişen ülkeleri arasında yer alıyor. Yeni pazar arayışlarını sürdüren Türkiye için cazip bir ülke olan Vietnam ile ticari ilişkiler de gelişme gösteriyor. İki ülke arasında elektrikli cihazlardan makine ve parçalarına, demir-çelik ürünlerinden oto yedek parçalarına, telefonlardan örülmemiş giyim eşyalarına kadar birçok sektörde ihracat ve ithalat yapılıyor.

Zengin doğal kaynakları, son yıllarda sanayi üretiminde hızlı büyümesi ve cazip yatırım imkanlarıyla dikkat çeken Vietnam, Türkiye için önemli bir pazar olmaya aday. Vietnam, özellikle savaş sonrası ekonomisinde ve uluslararası sisteme entegrasyonunda önemli aşamalar kaydedip, 2007’de de Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) üyesi olmasıyla dış ticaret sisteminin daha liberalleşmesine, dış pazarlara giriş imkanlarının kolaylaşmasına ve bu sayede ihracatının artmasına zemin hazırladı. Bu gelişmelerle ülke, doğrudan yabancı sermaye yatırımları açısından daha cazip hale gelirken, özellikle KOBİ’lerin zayıf ve rekabetçi olmayan

POLİTİK İSTİKRAR VE YÜKSEK EKONOMİK BÜYÜME AVANTAJ GETİRİYOR

Genel olarak değerlendirildiğinde Vietnam’ın doğrudan yabancı sermaye yatırımları bakımından bazı avantajları var. En önemli avantajları politik istikrar, ekonomik yapı, bölgedeki diğer ülkelerle karşılaştırıldığında sosyal ve ekonomik güvenliğin daha fazla olması, yüksek ekonomik büyüme hızı ve buna bağlı olarak 85 milyon nüfuslu ülkenin kişi başına düşen milli gelirinin artması… Ülkede yabancı yatırımlar konusunda yetkili olan ‘Vietnam Yabancı Yatırım Ajansı’ (FIA), Vietnam Planlama ve Yatırım Bakanlığı’na (MPI) bağlı olarak çalışıyor. Yabancı yatırımlar konusunda merkezi anlamda yetkili kurum MPI. FIA’nın görevleri ise genel olarak Vietnam’ın yabancı yatırımlar konusundaki politikalarını belirlemek, yabancı yatırımları teşvik etmek, gözetlemek ve denetlemek.

yapıları da yeni işbirliği fırsatları sunuyor. Diğer yandan son yıllardaki ekonomik büyümesi ortalama yüzde 6-7 seviyesinde olan Vietnam’ın, sanayi üretiminde de yüzde 13-14 oranını bulan gelişmesi, ülkeyi dünyanın en hızlı büyüyen ekonomiler arasına girmesine neden oluyor.

Maden ve mineraller açısından da zengin kaynaklara sahip olan Vietnam’da tespit edilen petrol rezervleri yaklaşık
4.7 milyar varil seviyesinde. Ayrıca Vietnam’ın Red River Delta Bölgesi’nde zengin doğalgaz ve kömür yatakları olduğu da biliniyor. Burada tespit edilen doğalgaz rezervinin yaklaşık olarak 185 milyar metreküp, kömür rezervinin 3.8 milyar ton ve işlenmemiş boksit rezervinin de 8 milyar ton olduğu tahmin ediliyor. Ülke, işlenmemiş boksit rezerviyle dünyada üçüncü sırada bulunuyor.

Yabancı yatırımcıların ilgisini çekiyor

Vietnam’ın DTÖ’ye tam üye olmasıyla mal ve hizmet ticareti, tarifeler ve gümrük işlemleri, yatırım önlemleri (TRIMS), fikri mülkiyet haklarının korunması (TRIPS) gibi birçok alanda uluslararası taahhüt altına girdi. Bu sayede ülkedeki ekonomik özgürlükler arttı, mal ve hizmet ihracatında, dış ticaret politika uygulamalarında ve yasal düzenlemelerde daha fazla şeffaflık sağlandı. Bu bakımdan ülke özellikle 2007’den itibaren yabancı yatırımcılar için sağladığı birçok avantaj nedeniyle daha cazip hale geldi. Vietnam’ın canlı ekonomisi sürekli yabancı yatırımcıların dikkatini çekiyor. Siyasi hayattaki düzen ve ucuz iş gücü diğer önemli faktörler arasında. Vietnam, yatırımlarını çeşitlendirmek isteyen birçok yatırımcı tarafından Çin’e alternatif olarak görülüyor. Yabancı yatırımların ülkede sağlaması beklenen teknoloji gelişimi henüz istenen seviyelere ulaşmadı. Son yıllarda yabancı sermayeli şirketlerin ülkenin toplam çıktısı içindeki payı giderek artıyor. Ülkeye yönelen yabancı yatırımlar farklı coğrafyalardan gelmekle birlikte, Asya ve Avustralya bölgesinin ağırlığı göze çarpıyor.

Vergi ve gümrük tarifelerinde indirime gidiliyor

Vietnam hükümeti yatırımcıların daha ayrıcalıklı hizmet alabilmesi, çeşitli vergi ve gümrük tarife indirimlerinden yararlanabilmesi için bazı özel bölgeler dizayn etti. Bu bölgelerde faaliyette bulunan yerli ve yabancı firmalar çeşitli vergi avantajları yanında ürettikleri ürünleri

ihraç etmeleri durumunda hammadde ithalatı için vergi vermiyor. Vietnam ayrıca DTÖ anlaşması kapsamında tarife dışı engelleri de elimine ediyor. Vietnam da 194 tane endüstri ve serbest ticaret bölgesi bulunuyor. Endüstri ve serbest ticaret bölgeleri sağladıkları vergi ve tarife muafiyetlerinin yanı sıra altyapı olanakları nedeniyle de yabancı yatırımcılar tarafından tercih ediliyor. Bu bölgelerde taşımacılık, dağıtım ve depolama alanlarında hizmet veren antrepolar bulunuyor. Ancak, gümrük ve sigortacılık işlemleri için yabancı firmaların bölgesel gümrük ofislerine müracaat etmeleri gerekiyor.

Ülkenin bir başka önemli avantajı ise genç ve ucuz iş gücüne sahip olması. Nüfusun yaklaşık yüzde 75’i 40 yaş altında ve okuryazar oranı oldukça yüksek. Ülkedeki çalışabilir iş gücü sayısı yıllık ortalama 1 milyon 600 bin kişi artıyor. Son yıllardaki yüksek enflasyon, ücretlerde sürekli artış talebini de beraberinde getiriyor. 2013-2017 döneminde Vietnam’ın geniş mali açığının devam etmesi bekleniyor.

İthal ve ihraç ürün çeşitliliğinde istikrar var

Türkiye ile Vietnam arasındaki diplomatik ilişkiler ise 1978 yılında kurulurken, Hanoi ile Ankara’da iki ülkenin büyükelçilikleri yer alıyor. Türkiye ile Vietnam ikili ilişkileri başta ekonomi ve ticaret olmak üzere her alanda gelişme kaydediyor. İki ülke arasındaki ticaret hacmi 2000’lerin başında 100 milyon doların altında iken, 2014’te yaklaşık 2.2 milyar dolara ulaştı. 2014’te Türkiye’nin Vietnam’dan ithal ettiği ürünler içinde elektrikli cihazlar, kazan, makine cihaz ve parçaları, dokumaya elverişli suni ve sentetik lifler, ayakkabı, sentetik ve suni devamsız lifler, pamuk ve örülmemiş giyim eşyaları ön sıralarda yer aldı. Türkiye’nin Vietnam’a ihraç ettiği ürünler arasında ilk sırayı petrol yağları (ham yağlar hariç) alıyor. Demir-çelik ürünleri, telefon cihazları, otomotiv ve oto yedek parça da ihraç edilenler arasında yer alırken, iki ülkenin de satışlarında ürün çeşitliliğinin istikrarlı bir yapı sergilediği görülüyor.

Anlaşmaları yazılı hale getirin

Her ülkede olduğu gibi Vietnam’da da yerel gelenekler ve iş yapma biçimleri ticari faaliyetleri etkiliyor. Bu bakımdan iş adamlarının kültürel özellikleri ve özellikle iş yapış biçimleri konusunda bilgi sahibi olmaları onların ticari faaliyetlerinde kolaylık sağlıyor. Vietnamlı yerel iş adamları yüz yüze görüşmeye oldukça önem veriyor. Ayrıca, iş görüşmeleri sonunda sözlü mutabakatın mutlaka yazılı hale getirilmesi ve kayıt altına alınması elinizi rahatlatacak bir yöntem.

 

Kaynak: http://www.ikmib.org.tr/files/downloads/CHEMIST-SAYI51.compressed.pdf